Het ontdekken dat je partner worstelt met een verslaving kan een enorme impact hebben op je relatie en je eigen welzijn. Het kan gevoelens van machteloosheid, woede, verdriet en zelfs schuld oproepen. Ondanks de moeilijkheden is het belangrijk om te weten dat er manieren zijn om je partner te ondersteunen en om te gaan met deze complexe situatie. In dit artikel geven we je tips over hoe je kunt omgaan met de verslaving van je partner, wat je wel en niet moet doen, en hoe je zowel je partner als jezelf kunt helpen.
Begrijp wat verslaving is
Wat is verslaving precies?
Verslaving is een chronische ziekte die de hersenen beïnvloedt en gekenmerkt wordt door het dwangmatige gebruik van middelen zoals alcohol, drugs of gedragsverslavingen zoals gokken. Het is geen kwestie van zwakte of gebrek aan wilskracht. Mensen die worstelen met een verslaving hebben vaak moeite om te stoppen, zelfs als ze zich bewust zijn van de negatieve gevolgen. Het is essentieel om te begrijpen dat verslaving zowel fysieke als psychologische aspecten heeft, wat betekent dat simpelweg “stoppen” vaak niet voldoende is.
De invloed van verslaving op relaties
Verslaving kan een verwoestende impact hebben op een relatie. De verslaafde partner kan liegen, financiële problemen veroorzaken of emotioneel en fysiek afwezig zijn. Deze problemen kunnen leiden tot wantrouwen, communicatieproblemen en afstand in de relatie. Het is belangrijk om te erkennen dat de verslaving niet alleen je partner, maar ook jou en de dynamiek van jullie relatie beïnvloedt.
Hoe kun je je partner ondersteunen?
Blijf communiceren
Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen is open en eerlijk blijven communiceren. Probeer zonder oordeel met je partner te praten over zijn of haar verslaving. Vraag hoe hij of zij zich voelt en hoe je kunt helpen. Het vermijden van het onderwerp kan de problemen verergeren en ervoor zorgen dat je partner zich nog meer geïsoleerd voelt. Hoewel dit gesprekken zijn die moeilijk kunnen zijn, zijn ze essentieel om samen door deze moeilijke tijd te komen.
Toon medeleven, maar stel grenzen
Het is belangrijk om medeleven te tonen en je partner te steunen, maar ook om grenzen te stellen. Overmatig vergoelijken van het gedrag of het negeren van de gevolgen kan de situatie erger maken. Het is oké om je partner te helpen, maar stel duidelijke grenzen die beschermen tegen codependency (medeverantwoordelijk gedrag) of enabling (het faciliteren van de verslaving).
Je kunt bijvoorbeeld duidelijk maken dat je bereid bent om te helpen bij het vinden van professionele hulp, maar dat je niet zal toestaan dat de verslaving jullie financiën of gezinssituatie verder ondermijnt.
Moedig professionele hulp aan
Verslaving is een complexe ziekte, en het is vaak moeilijk voor een individu om zonder hulp te herstellen. Moedig je partner aan om professionele hulp te zoeken. Dit kan variëren van therapie of counseling tot deelname aan een verslavingskliniek of zelfhulpgroepen zoals de Anonieme Alcoholisten (AA) of Narcotics Anonymous (NA).
Professionele hulp kan ook begeleiding bieden bij het omgaan met onderliggende psychologische problemen die mogelijk bijdragen aan de verslaving, zoals depressie of angststoornissen.
Wat kun je zelf doen om gezond te blijven?
Zorg voor jezelf
Het is makkelijk om jezelf te verliezen in het helpen van een partner met een verslaving, maar vergeet niet om ook voor jezelf te zorgen. Dit betekent dat je grenzen stelt, tijd neemt voor zelfzorg en praat met vrienden, familie of een therapeut over hoe jij je voelt. Het omgaan met de verslaving van je partner kan emotioneel zwaar zijn, en het is belangrijk dat je iemand hebt die je vertrouwt en die je kan ondersteunen.
Zoek steun voor jezelf
Net zoals je partner professionele hulp nodig heeft, kan het ook voor jou nuttig zijn om steun te zoeken. Er zijn groepen zoals Al-Anon en Nar-Anon die speciaal gericht zijn op mensen die een familielid of partner hebben met een verslaving. Deze groepen bieden een veilige plek om ervaringen te delen en steun te ontvangen van anderen die in een vergelijkbare situatie zitten.
Vermijd enabling
Enabling betekent dat je zonder het te beseffen de verslaving van je partner in stand houdt. Dit kan gebeuren door gedrag te vergoelijken, problemen op te lossen voor je partner, of de verslaving te ontkennen. Het is belangrijk om te leren herkennen wanneer je enabling gedrag vertoont, zodat je de verslaving niet onbewust ondersteunt.
Wanneer is het tijd om de relatie te heroverwegen?
Soms kan een verslaving zo’n grote impact hebben op een relatie dat je je moet afvragen of het nog wel gezond is om bij je partner te blijven. Als je partner weigert hulp te zoeken of als de verslaving gewelddadig of destructief gedrag veroorzaakt, kan het nodig zijn om te heroverwegen of de relatie nog werkt.
Het is geen falen om grenzen te stellen en jezelf te beschermen tegen verdere schade. Dit kan inhouden dat je tijdelijk afstand neemt om jezelf en mogelijk ook je kinderen te beschermen, of zelfs overweegt om de relatie te beëindigen als de situatie ondraaglijk wordt.
Hoe kun je de relatie herstellen na herstel?
Herstel van vertrouwen
Als je partner in herstel is, kan het tijd kosten om het vertrouwen te herstellen. Verslaving gaat vaak gepaard met liegen en geheimhouding, wat kan leiden tot wantrouwen. Het herstellen van dit vertrouwen vergt tijd, open communicatie en geduld van beide kanten. Therapie kan nuttig zijn om samen te werken aan het herstellen van de relatie en om een gezonde basis voor de toekomst op te bouwen.
Ondersteuning tijdens het herstelproces
Zelfs na het afkicken is het herstelproces lang en uitdagend. Je partner zal waarschijnlijk nog te maken hebben met triggers en de verleiding om terug te vallen. Jouw steun kan hierin een cruciale rol spelen. Blijf communiceren, moedig deelname aan nazorg en therapie aan, en wees geduldig tijdens de ups en downs van het herstelproces.
Conclusie: blijf verbonden, maar zorg voor jezelf
Het omgaan met de verslaving van een partner is een emotioneel uitdagende ervaring, maar met de juiste steun en grenzen kun je zowel je partner helpen als je eigen welzijn behouden. Blijf communiceren, stel gezonde grenzen, en moedig professionele hulp aan. Vergeet niet om ook voor jezelf te zorgen en steun te zoeken wanneer dat nodig is. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om je eigen welzijn voorop te stellen en de relatie te heroverwegen, maar als je ervoor kiest om samen door de verslaving heen te werken, kan dit leiden tot een sterkere band en herstel voor beide partners.
