GHB (gamma-hydroxyboterzuur) en psychose kunnen onder bepaalde omstandigheden met elkaar in verband staan, vooral bij zwaar en langdurig gebruik van het middel. GHB is een middel dat vaak recreatief wordt gebruikt vanwege zijn kalmerende, euforische effecten, maar het heeft een zeer verslavend karakter. Wanneer iemand afhankelijk wordt van GHB, kunnen er ernstige psychische en fysieke problemen optreden, waaronder het risico op het ontwikkelen van een psychose.
Hoe kan GHB leiden tot een psychose?
Een psychose is een mentale toestand waarin iemand de grip op de realiteit verliest en last heeft van hallucinaties (dingen zien of horen die er niet zijn), waanideeën (valse overtuigingen), en verward denken. Hoewel GHB vaak kalmerende effecten heeft, kan het bij misbruik of tijdens de ontwenningsfase juist leiden tot het tegenovergestelde effect, waaronder ernstige geestelijke gezondheidsproblemen zoals een psychose.
Oorzaken van GHB-gerelateerde psychose:
- Ontwenning (afkickfase):
- Mensen die langdurig en intensief GHB gebruiken, kunnen snel lichamelijk afhankelijk raken. Bij het stoppen of het plotseling verminderen van de dosis kan een ernstige en soms levensbedreigende ontwenningsreactie optreden. Een van de extreme symptomen van GHB-ontwenning is delirium en psychose.
- Tijdens de ontwenningsfase wordt het zenuwstelsel overactief. Gebruikers kunnen hallucinaties, paranoïde gedachten en waanideeën ontwikkelen. Dit lijkt sterk op de symptomen van een alcohol- of benzodiazepine-ontwenning.
- Overmatig of langdurig gebruik:
- GHB heeft een directe invloed op neurotransmitters in de hersenen, met name op het gamma-aminoboterzuur (GABA) systeem, dat de hersenactiviteit onderdrukt. Bij langdurig misbruik kan de balans van neurotransmitters ernstig verstoord raken, wat kan leiden tot psychiatrische symptomen zoals verwardheid, angst, en in ernstige gevallen psychose.
- Overmatig gebruik kan het centrale zenuwstelsel ontregelen, waardoor stemmingsstoornissen, cognitieve problemen, en in ernstige gevallen psychoses kunnen ontstaan.
- Polydrugsgebruik:
- GHB-gebruikers nemen soms andere middelen tegelijk, zoals amfetaminen, cocaïne of alcohol. Dit verhoogt het risico op een psychose, omdat deze middelen ook de chemische balans in de hersenen verstoren. De combinatie van GHB met stimulerende middelen kan een bijzonder risicovolle situatie creëren, waardoor de kans op een psychotische reactie toeneemt.
- Slaapstoornissen en uitputting:
- GHB kan de slaap beïnvloeden, vooral bij overmatig gebruik. Slaaptekort, dat vaak optreedt na langdurig gebruik van drugs, is een bekende risicofactor voor het ontwikkelen van een psychose. Gebrek aan slaap kan leiden tot hallucinaties, paranoia en een verstoorde realiteit.
Symptomen van GHB-gerelateerde psychose:
- Hallucinaties: Gebruikers kunnen visuele of auditieve hallucinaties ervaren, waarbij ze dingen zien of horen die er niet zijn.
- Paranoia: Vaak ontwikkelen gebruikers een irrationele angst dat ze worden achtervolgd of dat mensen hen kwaad willen doen.
- Waanideeën: Dit zijn sterke, onjuiste overtuigingen die ondanks tegenbewijs worden volgehouden, zoals het idee dat ze speciale krachten hebben of dat ze worden bespioneerd.
- Verward Denken: Gebruikers kunnen moeite hebben met logisch denken en duidelijke gedachten uitspreken. Gedachten kunnen chaotisch en onsamenhangend zijn.
- Agressie of Agitatie: In sommige gevallen kan de psychose leiden tot gewelddadig of destructief gedrag, vooral als de persoon zich bedreigd voelt door zijn waanideeën of hallucinaties.
Risico’s en Behandeling
Een GHB-psychose kan zeer gevaarlijk zijn, zowel voor de gebruiker als voor de omgeving. Mensen die een psychose ervaren, hebben vaak geen besef van hun gedrag en kunnen zichzelf of anderen in gevaar brengen.
Behandeling van een GHB-psychose:
- Medische Detoxificatie:
- Aangezien GHB-ontwenning ernstig kan zijn, is medische supervisie vaak nodig. In veel gevallen worden kalmerende middelen zoals benzodiazepinen gebruikt om de symptomen van ontwenning te verminderen en om het risico op een psychose te verkleinen.
- Antipsychotische medicatie:
- In het geval van een psychose kan een arts besluiten antipsychotische medicatie toe te dienen om hallucinaties, waanideeën en andere symptomen te verminderen.
- Intensieve Zorg in een Kliniek:
- Afkicken van GHB en het behandelen van een psychose gebeurt meestal in een ziekenhuis- of klinische setting. Hier kan de patiënt nauwlettend worden gevolgd en behandeld om complicaties te voorkomen.
- Psychotherapie en Ondersteuning:
- Na de acute fase is het belangrijk om langdurige psychologische ondersteuning te bieden om de onderliggende oorzaken van het drugsgebruik en de psychose aan te pakken.
Conclusie
GHB-gebruik kan, vooral bij langdurig en overmatig gebruik, leiden tot ernstige geestelijke gezondheidsproblemen, waaronder psychose. De kans op psychotische symptomen is bijzonder hoog tijdens de ontwenningsfase, waarbij het zenuwstelsel in een overdrive raakt en hallucinaties, wanen en verwardheid kunnen optreden. Professionele medische begeleiding is essentieel om een GHB-psychose te behandelen, aangezien de symptomen levensbedreigend kunnen zijn. Preventie en tijdige interventie zijn cruciaal om de schadelijke gevolgen van GHB-gebruik te beperken.
